Η επιβολή της προσωπικότητας στο άθλημα


DSC09123Πολλές φορές βλέπουμε αθλητές στη σκοποβολή του κυνηγετικού όπλου να κυριαρχούν στο άθλημά τους και τους θαυμάζουμε. Όμως ελάχιστοι από εμάς θα μπουν σε μια βαθύτερη ανάλυση για το πώς το επιτυγχάνουν εκείνοι αυτό. Ένα από τα σημαντικά κεφάλαια αυτής της κυριαρχίας είναι ότι αυτοί οι σκοπευτές έχουν επιβάλλει την προσωπικότητά τους προς το άθλημα. Για να μην καταλάβει κανείς λάθος, εννοώ ότι αυτή η επιβολή είναι η προσωπική νίκη του σκοπευτή στην αναμέτρησή με το άθλημά του και όχι εναντίον οποιουδήποτε άλλου συναθλητή του. Η σκοποβολή είναι ένα τελείως ξεχωριστό άθλημα και δεν πρέπει να το αντιμετωπίζουμε με την νοοτροπία του ποδοσφαίρου ή της πάλης, όπου κάποιος αγωνίζεται εναντίον κάποιου. Ο αντίπαλος δεν είναι ο συναθλητής, είναι ο κακός εαυτός του σκοπευτή, που δεν του επιτρέπει να επιβληθεί στο άθλημά του και να διαπρέψει μέσω της προσωπικότητάς του. Στο ξεκίνημα της προσπάθειας για να δούμε αναλυτικά πως επιτυγχάνεται αυτή η επιβολή της προσωπικότητας ενός αθλητή θα τονίσω τα εξής: Το πιο δύσκολο σημείο για να ξεπεράσει κάποιος το στάδιο του αρχάριου σκοπευτή και να προχωρήσει στο στάδιο της αγωνιστικής πλέον σκοποβολής είναι να μάθει να έχει συνέπεια στους στόχους του. Ένα γνωστό θεώρημα στη σκοποβολή λέει ότι για να κερδίσεις θα πρέπει να αποκτήσεις το «πνεύμα του νικητή», θα πρέπει να βλέπεις μπροστά σου μόνο εύκολα πιάτα. Ο κανόνας για να συμβεί αυτό είναι να σπάει ο σκοπευτής τα πιάτα του αγώνα με ακρίβεια και με συγκεκριμένο τρόπο κάθε φορά. Το να γίνει όμως αυτό που θα μετατρέψει όλα τα πιάτα σε εύκολα πιάτα απαιτεί πολλή δουλειά στο σκοπευτήριο και κυρίως μυαλό. Εδώ λοιπόν είναι που υπεισέρχεται ο προσωπικός τρόπος προσέγγισης του αθλήματος ο οποίος βέβαια είναι διαφορετικός για τον καθένα. Οι περισσότεροι σκοπευτές που ξεκινούν την ενασχόλησή τους με κάποιο από τα αθλήματα του κυνηγετικού όπλου, το κάνουν βασικά γιατί τους αρέσει να ρίχνουν στα πιάτα. Έτσι λοιπόν ξεκινούν έχοντας κάποια σχετική επιτυχία πάνω σε αυτό, με άλλα λόγια εξαιτίας της ενασχόλησής τους με το κυνήγι, μπορούν να πετύχουν κάποιους δίσκους από τον ενθουσιασμό για την καινούργια ασχολία ή ακόμη και από ένα άγνωστο ταλέντο που μπορεί να υπάρχει μέσα τους. Η ανόρθωση του προβλήματος πραγματοποιείται όταν αρχίζουν οι αγωνιστικές βλέψεις, διότι η αγωνιστική σκοποβολή δεν είναι «ρίχνω και σπάω πλάκα», ούτε «ρίχνω για την πλάκα μου». Η αγωνιστική σκοποβολή έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να αποτελεί πρόκληση για συγκέντρωση της προσπάθειας ενός σκοπευτή προς τη νίκη ενός συγκεκριμένου αγώνα. Ενώ λοιπόν απλά ένας σκοπευτής μπορεί να είναι πολύ καλός στο ρίξιμό του-εννοώ ότι τις περισσότερες φορές είναι εύστοχος-ένας νικητής αγώνων κι έμπειρος σκοπευτής είναι απόλυτα ακριβής σε ό, τι κάνει μέσα στην πούλα των 25 δίσκων. Με τις λέξεις «απόλυτα ακριβής» σε ό, τι κάνει, θέλω να τονίσω ότι δεν αρκείται στο να είναι μόνο εύστοχος, αλλά να διαθέτει την ικανότητα της συνειδητής ακρίβειας σε ό, τι κάνει. Εδώ ο αντιρρησίας θα προβάλλει: «ναι αλλά αν ένας σκοπευτής με ταλέντο εμφανιστεί και ασχοληθεί δεν θα επιβάλλει την προσωπικότητά του;» Η απάντηση είναι ότι το ταλέντο από μόνο του μπορεί να τον πάει ψηλά αλλά όχι πολύ ψηλά. Η ανάπτυξη της συνειδητής ακρίβειας σε οτιδήποτε κάνει ο σκοπευτής μέσα στην πούλα απαιτεί μεγάλο όγκο δουλειάς, μια μικρή δόση ταλέντου, ένα προπονητικό πρόγραμμα με προσανατολισμένο στόχο και με βαθιά θέληση προς αυτόν. Οι περισσότεροι από τους σκοπευτές – του Σαββατοκύριακου θα έλεγα – παραλείπουν ή αγνοούν τα κεφάλαια α) σκληρή δουλειά, β) προσανατολισμό στόχου και αφοσίωση προς αυτόν. Αυτό γίνεται διότι όλοι αυτοί ρίχνουν μόνο για διασκέδαση και κάνοντας «την πλάκα τους» με άλλους σκοπευτές. Βέβαια, υπάρχει μία σοβαρή εξήγηση αυτού του φαινομένου, αφού μέσα από την σκοποβολή ως μέσον διασκέδασης επιδιώκεται η αναζωογόνηση της χαμένης εύθυμης διάθεσης από μια στρεσογόνα εβδομάδα. Αν συμβαίνει λοιπόν αυτό και τα βρει κάποιος με τον εαυτό του αναλύοντας το τι πραγματικά θέλει και το τι είναι αυτό που έχει ανάγκη από την ενασχόλησή του με το κυνηγετικό όπλο, τότε ας πάει για κυνήγι ή απλά να προπονείται για διασκέδαση χωρίς να συμμετέχει σε αγώνες. Είναι αδιανόητο να συμμετέχει κανείς σε σκοπευτικούς αγώνες απροετοίμαστος ή ακατάλληλα προπονημένος. Είναι δυνατόν να πηγαίνει ένας μαθητής αδιάβαστος σε διαγώνισμα και να επαναπαύεται σε μια εύνοια της τύχης; Όποιος το νομίζει αυτό «πλανάται πλάνην οικτράν», διότι η τύχη βοηθάει τους τολμηρούς και τους προετοιμασμένους. Ο σκοπευτικός αγώνας είναι μιας ιδιάζουσας μορφής διαγώνισμα που δεν υποχρεούται κανείς να συμμετάσχει ούτε και εξαρτάται το μέλλον του από αυτόν. Εξαρτάται όμως από τη ψυχική του ηρεμία, τις συναισθηματικές του αντιδράσεις και την ισορροπημένη του διάθεση. Αν λοιπόν κάποιος έχει μέσα στα σχέδιά του την αγωνιστική σκοποβολή και τον μακρύ δρόμο που εμπεριέχει, θα πρέπει με τον προπονητή του να δημιουργήσει ένα προσωπικό εργασιακό πλαίσιο μέσα στο προπονητικό του πρόγραμμα. Πολλοί αιθεροβάμονες σκοπευτές, γνωρίζοντας κάποια τεχνικά στοιχεία του αθλήματός τους, νομίζουν ότι βρήκαν εύκολα τον δρόμο για την Ιθάκη-με απορία μάλιστα πως οι άλλοι δεν τον βρήκαν- οδηγούμενοι από ενθουσιασμό και έπαρση και μπαίνουν στην αγωνιστική δοκιμασία. Όταν μετά θα βιώσουν την ψυχική καταρράκωση και την αμείλικτη τιμωρία από το ίδιο το άθλημα που τόσο επιπόλαια υποτίμησαν, θα διαπιστώσουν με πίκρα ότι ο δρόμος δεν οδηγούσε στην Ιθάκη αλλά σε Κύκλωπες και Λαιστρυγόνες.

Οι λόγοι που οδηγούν αυτούς τους σκοπευτές σε αυτές τις δυσάρεστες αποκαλύψεις και συναισθήματα είναι πολλοί. Θέλω όμως να αναφέρω τον πιο συνηθισμένο και τον κύριο λόγο που χαρακτηρίζει τους περισσότερους από τους νεοεισερχόμενους σκοπευτές. Είναι η έλλειψη μεθοδικότητας που συνοδεύεται από την λανθασμένη νοοτροπία του «τα θέλω όλα και τώρα». Όπως βιαστικά και πιεστικά έχουν μάθει να ζουν την καθημερινότητά τους, έτσι πηγαίνουν να ασχοληθούν και με το σκοπευτικό άθλημα που τους αρέσει. Με αποτέλεσμα να τους απογοητεύει μόλις μπουν στις συνθήκες ενός αγώνα, διότι αγνόησαν τους δύο χρυσούς κανόνες: υπομονή και μεθοδικότητα. Αυτό ισχύει και στο εξωτερικό αλλά σε περιορισμένη κλίμακα βέβαια, διότι εκεί υπάρχει η υποδομή που προετοιμάζει τους σκοπευτές και περιορίζει τις δυσάρεστες εκπλήξεις. Πώς μπορεί κάποιος σκοπευτής εδώ να επιβάλλει την προσωπικότητα του σε ένα άθλημα όταν ασχολείται με αυτό μόνο για διασκέδαση, προπονούμενος πρόχειρα και επιπόλαια; Η απάντηση βέβαια είναι γνωστή και εμπεριέχει άπειρες δικαιολογίες, που τις έχω ακούσει πολλές φορές από πολλούς σκοπευτές. Δεν θα σταθώ όμως στις δικαιολογίες, διότι με αυτές τίποτε δεν πήγε μπροστά, θα προχωρήσω στο πως πρέπει να μάθει ένας σκοπευτής να κάνει αυτό που επιβάλλεται για να ασχοληθεί εποικοδομητικά με το σκοπευτικό άθλημα που επέλεξε. Πρώτα πρέπει να ξεκινήσει να αποβάλλει κακές συνήθειες που έχει δημιουργήσει ασχολούμενος από μόνος του, χωρίς την βοήθεια κάποιου εξειδικευμένου προπονητή, σε θέματα τεχνικής και να μην ασχολείται με κοντάκια και φυσίγγια. Δεν πρέπει να ανησυχεί για το πόσο χρόνο θα πάρει αυτή η εκκαθάριση των βλαβερών συνηθειών, διότι η υπομονή είπαμε είναι χρυσός κανόνας. Συχνά αυτός ο «προσωπικός αγώνας» του σκοπευτή-με βοηθό τον προπονητή του-είναι δύσκολος και χρειάζεται βαθιά πεποίθηση του σκοπευτή προς την πραγματοποίηση της αλλαγής. Είναι σημαντικό να υπάρχει το επίπεδο της ευφυΐας σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταλάβει κανείς την αναγκαιότητα της αλλαγής που τις περισσότερες φορές οδηγεί στη λύση του προβλήματος. Είναι όμως και κάποιες φορές που ο σκοπευτής δεν διαθέτει «μηχανισμούς» που θα τον βοηθήσουν στην πραγματοποίηση αλλαγών. Αν λοιπόν υπάρχουν τα εφόδια και η διάθεση για σοβαρή δουλειά τότε στην εξέλιξη της προσπάθειας έρχεται πρώτα η επιβολή της προσωπικότητας στον κακό εαυτό του και μετά στο άθλημα. Όταν θα αναπτύξει τον αυτοέλεγχό του θα μάθει και να επιβάλλεται σε οτιδήποτε αρνητικό πάει να βγει στην επιφάνεια, μέσα στις συνθήκες ενός αγώνα. Τότε αρχίζει να δουλεύει πλέον σε ένα άλλο επίπεδο που κυριαρχείται από το πνεύμα του νικητή και μπορεί συνήθως να μην είναι προβλέψιμο το αποτέλεσμα από βατήρα σε βατήρα, όμως τα πιάτα πλέον έχουν γίνει εύκολα. Από εκεί αρχίζει να ξεχωρίζει ο σκοπευτής που θα η γίνει η προσωπικότητα στο άθλημά του.

1. Το να μπει κάποιος στις συνθήκες ενός αγώνα απροετοίμαστος και με την επιπόλαιη νοοτροπία του σκοπευτή του Σαββατοκύριακου, είναι ό, τι χειρότερο μπορεί να κάνει.

2. Η υπομονή και η πειθαρχία σε έναν προκαθορισμένο αγωνιστικό στόχο είναι χαρίσματα που πρέπει να διακρίνουν έναν σκοπευτή.

3. Ένα οργανωμένο εργασιακό πλαίσιο για αγωνιστική προετοιμασία επιβάλλεται από τον σκοπευτή σε συνεργασία με τον προπονητή του.

4. Όταν πλέον ο σκοπευτής θα βλέπει όλα τα πιάτα «εύκολα», τότε έχει αρχίσει να επιβάλλει την προσωπικότητά του πάνω στο άθλημά του.